Alternatifim Cafe

Türk Kimliğinin Kültürel Özellikleri

Discussion started on Felsefe

Türk Kimliğinin Kültürel Özellikleri

Millî kültürler evrensel unsurların farklı yorumlanmaları ve işlenmeleriyle meydana getirilmektedirler. Başka bir deyişle bu unsurların tarih içinde seçimi, terkibi ve yorumlarındaki orijinal sistem millîliği yaratmaktadır. Böylece manevî değerler üretilmektedir. Türk kimliği, millî kültür içindeki mânevî değerlere dayanmaktadır. Tarih içinde İslâm dini, özellikle belirleyici olmuştur. Günümüzde Batılılaşmanın etkisi bu değerlerin bir kısmını aşındırmış, bir kısmını da yeni yorumlara tâbi tutmuştur.

Milî kimliğin esasen millî kültür tarafından şekillendirildiğini kabul ettikten sonra bunu meydana getiren değerlerin neler olduğunu belirlemek gerekir. Türk Milletinin manevî değerleri Â. Kurtkan'ın analizine göre şunlardır:

(1) Gerçekleri aramanın kutsallığı; (2) Ferdî irâdeye saygı; (3) İnsanlığa ve adâlete yöneliş; (4) Yardımseverlik; (5) Laiklik; (6) Demokrasi ve insan hakları; (7) Gerçek mânâsile cihangirlik ve fetih; (8) Vatanseverlik; (9) Milliyetçilik; (10) Hürriyetseverlik; (11) Çalışkanlığa yöneliş.[1]

Bu unsurlar aynı zamanda gençliğin halihazırdaki kimliğini değerlendirirken de temel alınacak ölçülerdir. Kimliği meydana getiren bu temeller veya sosyal prensipler, zaman içerisinde işlenmek suretiyle birbirleriyle içice geçerek yeni ve orijinal bir bünye oluşturmakta, ve böylece kimlik üzerindeki etkinliğini daha da artırmaktadır.[2]

Son olarak sosyal unsurların duygusallık yönünü de vurgulamak gerektiği kanaatindeyiz. Çünkü, millî duygular basit heyecanların ötesinde kitlesel olarak ortaya çıkan ve ferdin başka hiçbir durumda tatmadığı ruh halleridir. Bir yazarımızın işaret ettiği gibi "... Türk olmak, doğuştan olmaktan fazla bir şeydir ve o kadar da kolay değildir; bir idraktir, bir heyecandır, bir cehttir, ..."[3]

Buraya kadar yapılan kültür ile ilgili değerlendirmelerin ışığında, kültürel alanları ve buna bağlı olarak da kimlik tiplerini bir arada göstermek mümkündür. Aşağıdaki şekilde Millî, etnik, kültürel ve sosyal kimlik alanları kapsamları itibariyle gösterilmiştir. En tabanda, bir toplumun sosyal olarak müşahede edilebilir tüm unsurlarını kapsayan sosyal kimlik alanı bulunmaktadır. Bir başka deyişle sosyal zemine tekabül etmektedir. Kullanılan kriter yaygın olmaktan ziyade mevcut olmaktır. Millî veya millî olmayan, etnik veya yabancı tüm kültürel unsurların meydana getirdikleri bir sosyal varlık zeminidir. Merton bu alandakileri, değerler, etik, düşünce iklimleri, kültür tipleri, kültür zihniyeti gibi terimlerle örneklendirmektedir. Bunların müşahede edilebileceği yerler ise şunlardır: sosyal pozisyonlar, sınıflar, nesil, mesleki rol, üretim tipi, gurup yapıları (üniversite, bürokrasi, akademiler, siyasi partiler, mezhepler, taraftarlar), tarihî durum, toplum, etnik özellikler, sosyal mobilite, güç yapısı, sosyal proses (yarışma, çatışma).[4] Sosyal kimlik bu unsurların herhangi birine dayalı olabilir. Bilgi sosyolojisi, zaman ve mekân itibariyle toplumun tamamını kapsayan bu alanı tasnif etmekte ve bilgi ile ilgili hadiseleri incelemektedir.

Sosyal alanının tamamına yakın bir kısmını kültürel alan oluşturmaktadır. Kültürel alanın dışında kalan kısım ile kompleks bir kültürel sistemin içine girmemiş olan unsurlar işaret edilmektedir. Bu unsurlarla kültürel alan arasında yapısal bütünleşme, fonksiyonel olarak birbirine bağımlılık, uyum gibi fonksiyonlar sağlanmamıştır. Bir örnek olarak sosyal ilişkilerde feminist kimlik tutumlarını vermek mümkündür.

Toplumda kültürel kimliğin tamamının millî unsurlardan meydana gelmesi beklenemez. Ancak, kültürel kimlikte hâkim ve yaygındır. Kültürel kimlik ile sosyal kimlik arasındaki uyumsuzluk, kültürel kimlik ile millî kimlik arasında görülmez. Çünkü kültür, öğeleri arasında uyumlu bütünlüğünü sağlamıştır. Bu bakımdan kültürel kimliğin çok büyük bir kısmını millî kimlik unsurları oluşturmaktadır.

Millî ve etnik kimlik alanlarının kültürel unsurları bakımından ortak ve farklı tarafları vardır. Kültürel kimlik alanı büyük ölçüde millî ve etnik alanları kapsadığı gibi bunların dışındaki yabancı faktörleri, unsurları, gurupları da kapsayabilir. Sosyal kimlik ise sosyal realitede mevcut olan tüm unsurların oluşturduğu bir alandır. Alanların iç içe geçmiş olması ortak ve farklı yönlerini ifade etmektedir.

[1]Â. Kurtkan Bilgiseven, Türk Milletinin Mânevî Değerleri. İstanbul, 1984, s.50-105

[2]A. Renoir, A Future for the Past: Remarks on the State and Responsibilities of the Classics in America. MALT Bulletin; v. 49, n.3, Spr. 1975, s.25-34.

[3]N. Kösoğlu, Millî Kültür ve Kimlik. stanbul, 1992, s.28.

[4]R. K. Merton, Social Theory and Social Structure. N.Y., 1968, s. 514.

#1 - Mayıs 25 2006, 21:34:29

Üye:

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.