[derjavin]

Çevirmen: Merlin Ecer
Kaldıraç Yayınevi
Ocak 2011, 192 Sayfa, 10 TL

"Bir zenginin aptal çocuğunun profesör (pekâlâ yapılabilir) ve bir işçinin akıllı çocuğunun bant kölesi (olağan durum) “yapılabildiği” ne kadar gerçekse, yıllar boyu belirli makinelerde aptalca hareketler yapmaktan başka işe yaramayan bir insan ordusunun yapılabileceği de o kadar gerçektir."
E. A. Rauter'in 70'li yıllarda yazdığı kitap, burjuva eğitim sistemine getirdiği eleştirilerle her zaman güncelliğini koruyor. "Okulda insanlar imal edilir. Bu insan yapma sürecine eğitim denir." cümleleriyle başlayan kitap; reklamlar, televizyon programları, okullarda derslerin işleniş biçimlerinden örnekler vererek sistemin nasıl devamlılığını sağlamayı hedeflediğini anlatıyor. Gerçeklerin çarpıcılığını son derece açık ve yalın biçimde anlatan çalışmanın okurun ufkunu açacağını düşünüyoruz.
"... Üstelik neden her zaman aynı kişiler ayak işlerini yapsınlar ki? Hareketsizlikten dolayı nasıl olsa daha erken öleceklerse neden profesörler çöp bidonlarını boşaltmasınlar ki?"

Sunuş…
Kitap 1970'li yılların başında yazıldığından birçok örnek o tarihlerden. Örneğin bugün Federal Almanya diye bir ülke yok, ama bir dolu ülke var; Almanya'da kullanılan ‘mark' diye bir para birimi yok ama para hâlâ var; Vietnam savaşı 1975 yılında komünistlerin önderliğinde Vietnam halkının zaferiyle sonuçlandı, ama Irak'ta, Afganistan'da, Filistin'de... hâlâ işgal ve savaş var; Rolls Royce hâlâ dünyanın en pahalı araba markası; 1970 yılında ABD'de 30 milyon yoksulluk sınırı altında yaşayan insan vardı, ABD'nin 2010 Eylül'ünde kendi yayınladığı bir rapora göre 2009 yılında bu sayı artık 30 milyon değil 43 milyon 600 bin; Persil diye bir deterjan hâlâ var; okullarda hâlâ düzene uygun kafalar oluşturulmaya çalışılıyor vb. vb. Ama Brecht'in bir şiirinde dediği gibi ‘Tankınız ne güçlü generalim/ yüz insanı ezer geçer/ ama bir kusurcuğu var...” Verilen örnekleri okurlar/okur grupları kendileri güncelleyebilirler...