Alternatifim Cafe

Richard Strauss

Discussion started on Yabancı Sanatçılar -Gruplar

Yeni!
(11 Haziran 1864 de Münih’de doğmuş, 8 eylül 1949 da Garmisch’de ölmüştür).

 

Münih’te kornoculuk yapan ve Wagner aleyhtarı olarak tanınan bir babanın oğlu olan Richard Strauss’un senfonik şiirleri ve ilk dramatik eserleriyle ortaya çıkması müzik dünyasında büyük bir heyecan uyandırdı. O zaman zihinleri şaşırtan şeyler bugün tarihe karışmış ve unutulmuştur. Bizim için artık  Richard Strauss KLASİKLERE karışmıştır. SALOME ve bilhassa ELEKTRA’nın, hatta bizce mestedici bir güzellikte olan ROSENKAVALİER gibi eserlerin o zaman nefret uyandırmalarını anlıyamıyoruz. Fakat buna rağmen, üstün bir kabiliyetle eserler veren bu müzisyenin, devrinin mukavemetiyle, hatta ciddi telakki edilmeyen ve mesleki çerçevenindışında kalan garip bir yenilik meraklısı diye alayla karşılanması mazur görülmelidir. Çünkü onun müziği yeni, anlaşılmaz ve yıkıcı görünüyordu; halbuki gerçekte bu, önceki durumdan doğması icab eden son gelişmede başka birşey değildi. Böylece müzikte sihirbaz kabilinden bir dahi, tınlayışların ve cüretli armonilerin büyük virtüözü olan Strauss, bir devri kemale erdiren besteci olmuştur.

Strauss’un gençliği hararetli bir particilik zihniyetiyle müzikte takip edilen yolları güçleştiren fikir ayrılıklarının tesiri altında kalmıştı. Hayatının sonuna kadar en yüksek ve kesin ideali MOZART olan Strauss, başlangıçta Brahms taraftarıydı. Fakat çok kısa zamanda terakkiye inanan bir Liszt taraftarı oldu ve bu yolda Wagner’e iltihak edenlerin arasında kaldı. O ana kadar kuvartet ve senfoniler yazan Strauss artık senfonik şiirler yazmaya başladı. Bundan hiç beklenmeyen bir sonuç doğdu; Liszt ile sona erdiği ve bir daha aşılamaycağı sanılan tasviri ve programa bağlı sanat yeniden canlandı, ikinci ve son zirvesine ulaştı. Bu yükselişte yeni olan, şair ruhu ile yapılan tasvirin şuurlu bir form fikri ile birleştirilmesiydi (TİLL EULENSPİEGEL, DON QUİCHOTE).

Program müziğinin söze bağlı tasvirlerinden, sözden doğan müzikli drama doğru adım atılması tabii idi. Böylece Strauss, sanat yönünü, kendi önemini ve şöhretini tayin eden müzikli tiyatronun yolunu tuttu. Liedleri de dahil olmak üzere eserlerinin hepsi bunun yanında bir tezyinet gibidir. Strauss, tiyatro alanında sözle müzik arasındaki münasebetin, Mozart’tan Wagner’e kadar müzikli tiyatroda kullanılan unsurların, yani geleneğin mümkün olan son şeklini bulmaya çalıştı. Bu yolda yarattığı eserler şunlardır: GUNTRAM, SALOME, ELEKTRA, MISIRLI HELENA, ve DANAE’NİN AŞKI adlı dramlar; FEUERSNOT, ROSENKAVALİER, İNTERMEZZO, DİE SCWEİGSAME FRAU, ARABELLA adlı müzikli komediler; nihayet yeni müzikli tiyatro şekillerine yol açan ARİADNE AUF NAXOS ve CAPRİCCİO adlı eserler.

Edebiyatla daima sıkı bir münasebet kurmaya çalışan Strauss, Sophokles, Moliére, Oscar Wilde ve Stefan Zweig’a, bilhassa bir güney Almanyalı olarak yakınlık duyduğu Avusturyalı şair Hugo von Hofmannsthal’a bağlandı. Wagner’den hareket eden ve onun müzikli dram alanındaki prensiplerini sonuna kadar geliştiren Strauss için asıl unsur Mozart dünyasıydı. Ayrıca Couperin ile Lully ve İtalyan opera buffa’sı etrafında teşekkül eden nükteli ve esprili barok ruhu da böyle bir unsurdu. (Bu yönden, tabiatı bambaşka, fakat rehberi Shakespeare, Goldoni, Bach ve Mozart olan, opera buffa’nın canlandırıcısı sevimli besteci Emanno Wolf-Ferrari’ye benzer.

Strauss, hayatının son yıllarında klasizmin sükunetine kavuştu. Bu hava içinde yaratıcılığı sona erdi. Çok zengin olan bu yaratıcılığın heyecan uyandıran en önemli tezahürleri, bir daha gelmemek üzere kaybolan bir çağa rastlamıştır. Fakat Strauss’un tarihi önemi hiçbir zaman azalmayacak, eserlerindeki oynak ve esprili mizacın tesiri, Mozart’a duyduğu yakınlıktan doğan büyklüğü daima yaşayacaktır. Ayrıca, büyük orkestra şefi Richard Strauss’un hatirası da unutulmayacaktır. Weimar, Münih, Berlin ve Viyana’da orkestra şefliği yaparken Mozart ve Wagner’in eserlerini örnek icralarla canlandırdı. Bunu aynı derecede başaran Gustav Mahler gibi pek az kimseler çıkmıştır.

#1 - Şubat 07 2009, 02:20:23
« Son Düzenleme: Şubat 07 2009, 02:21:30 Gönderen: Diyez »

Üye:

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.